Ośrodki
- Szczegóły
- Katarzyna Walkowicz
- Kategoria: Ośrodki
Biała Przemsza - zaczyna swój bieg w centralnej części Jury Krakowsko - Częstochowskiej na Wyżynie Olkuskiej od źródeł wypływających z torfowiska na wysokości 376 m n.p.m., na południowy zachód od Wolbromia. Natępnie, jako ciek o nazwie Centara płynie na płdudniowy zachód wzdłuż linii kolejowej Olkusz - Wolbrom w płaskodennej dolinie głębokiej na 8-12 m i szerokiej na 200-300 m głównie przez obszary leśne. Pierwotne źródła Białej Przemszy zlokalizowane były w pobliżu wsi Sucha, od wielu lat są pozbawione wody. W górnym biegu rzeka jest zasilana licznymi dopływami z wydajnych jurajskich źródlisk i wywierzysk a większymi dopływami są prawobrzeżne potoki Tarnówka i Potok Ryczówek. Płynąc dalej na zachód przepływa przez unikatową na europejską skalę Pustynię Błędowską, dzieląc ją na dwie połowy. Na tym terenie Biała Przemsza bardzo silnie infiltruje w głąb gruntu. Efektem tego zjawiska jest prawie całkowity zanik rzeki na zachodnim krańcu Pustyni, gdzie od północy, od wsi Chechło, wpada potok Centuria - najczystszy dopływ Białej Przemszy. Następne kilometry płynie już na terenie wschodnich rubieży miasta Dąbrowa Górnicza głównie poprzez mokradła i tereny bagniste.
- Szczegóły
- Katarzyna Walkowicz
- Kategoria: Ośrodki
Na Pustyni Błędowskiej można wyróżnić ok. 350 gatunków roślin w tym wiele o charakterze pustynnym i typowym dla nadmorskich wydm. Warunki bytowania są tu trudne, dlatego też liczba gatunków roślin naczyniowych nie jest duża i wynosi około 100 gatunków. Dominują:
- Szczegóły
- Katarzyna Walkowicz
- Kategoria: Ośrodki
ŚCIEŻKA DYDAKTYCZNA – biegnie wzdłuż doliny Białej Przemszy, pierwsze 9km to piaski Pustyni Błędowskiej, kolejne 6km ścieżki wiedzie przez Bagna Błędowskie. Pustynia Błędowska składa się z dwóch nierównomiernych części: mniejszej północnej i większej południowej, przedzielonych doliną Białej Przemszy. Powierzchnia Pustyni Błędowskiej zajmuje obszar około 32 km², zalegając na wysokości od około 325 m n.p.m. na wschodzie do około 302 m n.p.m. w części zachodniej. Rozciąga się od dzielnicy Dąbrowy Górniczej - Błędowa na zachodzie do gminy Klucze na wschodzie. Granicą północną pustyni jest wieś Chechło, a na południu graniczy z dużym obszarem leśnym. Długość pustyni wynosi około 10 km, a szerokość około 4 km.
- Szczegóły
- Katarzyna Walkowicz
- Kategoria: Ośrodki
Teren Pustyni Błędowskiej zarówno w okresie I jak i II wojny światowej wykorzystywany był jako poligon wojskowy. Podczas I wojny światowej ćwiczył tu batalion uzupełniający piechoty legionowej z Częstochowy. Stacjonując w Chechle od 11 do 15 listopada 1914 roku przez trzy dni ćwiczył intensywnie ostre strzelania. Były to jedyne ćwiczenia całego batalionu przed bitwą pod Krzywopłotami. W okresie międzywojennym pustynię wykorzystywała do ćwiczeń piechota i artyleria armii Kraków oraz lotnicy z 2 pułku lotniczego z Krakowa. Niemcy w czasie II wojny światowej przekształcili całą pustynię w doświadczalny poligon lotniczy bazy Udetfeld pod Siewierzem. Luftwaffe wypróbowywała tu różne rodzaje broni m.in. wojenne pociski latające (V1), pociski rakietowe (WGR), bomby kasetowe itp. Także po wyzwoleniu pustynia wykorzystywana była przez wojsko już od 1946 roku. Pierwsza była piechota ze środkami wsparcia, a po wywłaszczeniu w 1948 roku również lotnictwo myśliwskie. W tym okresie powstało stanowisko dowodzenia na Czubatce w Kluczach i schron obserwacyjny nad Białą Przemszą. Jeszcze dziś przemierzając piaski pustyni można natknąć się na różne pozostałości po wojnie.
- Szczegóły
- Katarzyna Walkowicz
- Kategoria: Ośrodki
Geneza powstania pustyni - „Pustynia Błędowska” powstawała etapowo :
- Szczegóły
- Katarzyna Walkowicz
- Kategoria: Ośrodki
Przełom, położony w odległości 300 m na wschód od ,,Przecinki" (przystanek 5), to miejsce, w którym Przemsza płynie w poprzek doliny, aż do południowej skarpy. Bór sosnowy z wysoczyzny przechodzi bezpośrednio w łęgowe szpalery olch. Żyje tu bardzo dużo gatunków ptaków typowo leśnych, jak i związanych z otwartymi szuwarami i trzcinowiskami. Olchy i wierzby sq odpowiednimi drzewami dla dzięciołów, które w miękkim drewnie bez trudu wykuwają dziuple. Dlatego występują tu: dziuplaki dzięcioł duży, zielonosiwy, dzięciołek, muchołówka szara, bogatka, modraszka. Żyją tu także ptaki zarośli wierzbowych, jak: remiz, strumieniówka, dziwonia i słowik szary. Przystanek w „Przełomie" jest przede wszystkim miejscem obserwacji bobrów, a raczej śladów ich żerowania na ściętych osikach. Tu także często buchtują dziki i wędrują łosie.