Jaskinia Niedźwiedzia, jak większość jaskiń na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej, jest przykładem zjawisk krasowych - efektu rozpuszczania wapieni przez wodę wnikającą szczelinami w głąb masywu. Temperatura powietrza w jej wnętrzu niewiele odbiega od tej, jaka panuje na zewnątrz. W związku z pogarszaniem się warunków świetlnych od strefy przyotworowej do wnętrza, możemy obserwować powolne zanikanie oraz zmiany w składzie gatunkowym roślinności naskalnej. Gośćmi jaskini mogą być niektóre gatunki nietoperzy, np. nocek duży. W namulisku jaskini odkryto kości kilku gatunków zwierząt kopalnych, m.in. nosorożca włochatego, mamuta, renifera i niedźwiedzia jaskiniowego. Odkrycia tego dokonano przypadkowo w czasie prac związanych z przygotowywaniem całego terenu do celów parkowych w połowie XIX w. Znaleziono tu również ślady obozowiska człowieka ze starszej epoki kamienia – paleolitu.
Jaskinie nie są dostępne do zwiedzania. Wejście grozi śmiercią bądź kalectwem. Twoje bezpieczeństwo jest najważniejsze.