Jaskinie krasowe powstają w wyniku licznych procesów polegających na rozpuszczaniu niektórych skał przez wodę. Najbardziej podatne na działalność procesów krasowych są sól kamienna, gips, wapień i dolomit. Głównym składnikiem budującym skały wapienne występujące na Wyżynie Krakowsko- Częstochowskiej jest węglan wapnia (CaCO₃), który w kontakcie z nasyconą dwutlenkiem węgla (CO₂) wodą ulega rozkładowi do kwaśnego węglanu wapnia (Ca(HCO₃)₂), który zaś jest łatwo rozpuszczalny przez wodę. Powyższe zależności wyglądają następująco w zapisie reakcji chemicznej:
H₂O + CO₂ → H₂CO₃
CaCO₃ + H₂CO₃ → Ca(HCO₃)₂
W wyniku penetracji przez wody istniejących szczelin i pęknięć, dochodzi do ich poszerzenia, a z czasem do powstania systemu próżni o zróżnicowanej morfologii.
Systemy jaskiniowe Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej różnią się między sobą wieloma cechami: głębokością, stopniem rozwinięcia i układu korytarzy, długością korytarzy, ilością szaty naciekowej, charakteru morfologicznego komór i korytarzy, ilości osadów. Przyjmuje się, że nacieki można ogólnie podzielić na 2 grupy:
- nacieki grawitacyjne - powstające w wyniku wytrącania się kalcytu z wody spływającej grawitacyjnie
- nacieki agrawitacyjne - przy których wzroście główną rolę odgrywają siły krystalizacji.
Do pierwszej grupy nacieków zalicza się: stalaktyty, draperie i zasłony, polewy kalcytowe, stalagmity, stalagnaty, pizolity; do drugiej: nacieki grzybkowe, heliktyty i krystaliczne skupienia kalcytu.
PAMIĘTAJ!
Jaskinie nie są udostępnione do ruchu turystycznego. Obowiązuje zakaz wchodzenia do jaskiń.